II V I op de gitaarhals, chords, scales
Categorie: gitaarles online jazz
Moeilijkheidsgraad: gevorderd met gitaarspelen en nieuw met jazz
Ik ga in deze topic II V I met grepen, variaties en scales op de hals in beeld brengen. Tv5 subsititutie, gebruik van gealtereerde toonladder en wat mooie toevoegingen met stemvoering.
Plaatje 1: de basic II V I op de gitaar hals
Ik ben uitgegaan van een II V I in majeur met de grondtonen van de II en de I op de lage E-snaar en de groondtoon van de V op de A snaar. Naast de 3 grepen zie je de dorische ladder afgebeeld in de ligging die in dit voorbeeld hoort bij de greep van de IIe trap. En de dorische ladder met als grondtoon de grontoon van de IIe trap is enharmonisch gelijk aan Ionish (natural major) van de Ie trap en mixolydisch op de Ve trap, dus deze scale kan gebruikt worden tijdens alle drie de akkoorden.
Voorbeeld: stel we zitten in de toonsoort G majeur. Dan is het akkoord van de IIe trap Am7, de Ve trap D7 en de Ie trap Gmaj7. De hoofdtoonsoort van de hele II V I is G majeur. Echter je zou ook kunnen zeggen tijdens de IIe trap is de toonsoort de 2e modus van G, namelijk A dorisch, op de Ve trap de 5e modus van G, namelijk D mixolydisch en tijdens de Ie trap is de toonsoort G majeur, oftwel G ionish; de 1e modus van zichzelf. Echter deze drie modi van G bestaan natuurljik, zoals alle modi van G, uit dezelfde noten als G.
In de afbeelding heb alleen de ligging van dorisch in beeld te gebracht, gebouwd rond de akkoordgreep van de IIe trap, omdat dorisch in deze ligging zich makkelijk laat herleiden tot een 'bluesbox' (=minor pentatonic scale) met 2 toegevoegde noten.
Je ziet hoe de greep van de IIe trap en het patroon vande 2e modus (dorisch) samen eignelijk één patroon vormen. Op diezelfde manier loont het om zo aan elke akkoordgreep die je kent het bijbehorende scale-patroon te koppelen in dezelfde positie. Dus Ie trap (Maj7) - > Ie modus (Ionish/majeur)), IIe trap (m7) -> 2e modus (dorisch), etc etc. Echter ik heb nu alleen de dorische 'box'-ligging uitgelicht om mee te beginnen.
Plaatje 2 - IIadd11 V-alt Iadd13
Hier heb ik in beeld gebracht dezelfde II V I alleen dan met een gealtereerd Ve trap akkoord, in dit geval het 'hendrix akkoord', oftwel een dominant septiem akkoord met de gealtereerde toevoeging b10. Aangezien we hier de drie-stemmige standaard stemvoering van grondtoon, terts, septiem met één noot (de b10) hebben uitgebreid op de Ve trap, heb ik de IIe en Ie trap ook uitgebreid met een mooie toevoeging. De tweede trap heeft een 11 gekregen als vierde stem, en de eerste trap een 13. Merk op dat de toevoegingsnoten van de drie akkoorden alle drie op de B snaar liggen. Bij deze ligging is dat normaal de snaar waarop we als vierde noot de kwint spelen, echter bij het spelen van jazzakoorden vermijden we de kwint doorgaans, en daarom heb ik voor toevoegingen 11 en 13 gekozen.
Merk ook op dat je een akkoordbeweging (als deze mooi geharmoniseerd is), kunt opvatten als een vierstemmige melodie, waarbij elke snaar één van de vier stemmen is. In je improvisatie kun je uit mooie stemvoeringen dus inspiratie putten door de noten van één van de vier snaren los te spelen in je improvisatie of deze daarin te verwerken. Met name die melodie op de B-snaar, die alle spannende toevoegingen in zich heeft geeft een goed effect. Echter op de D en de G snaar zie je gebeuren wat we eerder al gezien hebben in mijn topic over kwintval: de 3 lost mooi op naar de 7 van het volgende akkoord en de 7 lost juist mooi op naar de 3 van het volgende akkoord.
Plaatje 3 - IIadd11 tv-Vadd13 Iadd13
Ok. Nog wat leuks: de tritonus verwante dominant. Ookwel afgekort tot "t.v.-V" of simpelweg "tv5". Een ingewikkelde naam echter het betekent simpelweg dat je in plaats van een gewoon dominant akkoord, zoals je dat normaal op de Ve trap van een toonsoort vindt, een dominant akkoord speelt dat op de afstand van een tritonus verwijderd ligt van dit akkoord. Ter herinnering, tritonus is het interval dat ookwel als overmatige kwart of verminderde kwint wordt aangeduid, dus het het interval van 6 vakjes. Dit interval deelt het octaaf precies in tweeen dus of je nou een tritonus omhoog gaat, of omlaag, je komt op dezelfde noot uit. Uitgaande van toonsoort G, is de normale Ve trap zoals gezegd een D7, en het dominantakoord wat een tritonus verwijderd ligt van de D7 is dus een Ab7).
Zoals je kunt zien heb ik in het plaatje is een Ab7add13 akkoord in feite een D7b10 met een Ab als basnoot. Je ziet dus het tv5 akkoord Ab7 zeer verwant is met een gealtereerd Ve trapakkoord, en het kan ook op dezelfde manier omspeelt worden in je solo, namelijk met behulp van bijvoorbeeld de gealtereerde ladder (aan deze ladder zal ik later nog een speciaal topic wijden).
Het typische en mooie aan een II tv5 I progressie is de chromatisch dalende baslijn - > A, Ab, G.
To be continued!!!
Moeilijkheidsgraad: gevorderd met gitaarspelen en nieuw met jazz
Ik ga in deze topic II V I met grepen, variaties en scales op de hals in beeld brengen. Tv5 subsititutie, gebruik van gealtereerde toonladder en wat mooie toevoegingen met stemvoering.
Plaatje 1: de basic II V I op de gitaar hals
Ik ben uitgegaan van een II V I in majeur met de grondtonen van de II en de I op de lage E-snaar en de groondtoon van de V op de A snaar. Naast de 3 grepen zie je de dorische ladder afgebeeld in de ligging die in dit voorbeeld hoort bij de greep van de IIe trap. En de dorische ladder met als grondtoon de grontoon van de IIe trap is enharmonisch gelijk aan Ionish (natural major) van de Ie trap en mixolydisch op de Ve trap, dus deze scale kan gebruikt worden tijdens alle drie de akkoorden.
Voorbeeld: stel we zitten in de toonsoort G majeur. Dan is het akkoord van de IIe trap Am7, de Ve trap D7 en de Ie trap Gmaj7. De hoofdtoonsoort van de hele II V I is G majeur. Echter je zou ook kunnen zeggen tijdens de IIe trap is de toonsoort de 2e modus van G, namelijk A dorisch, op de Ve trap de 5e modus van G, namelijk D mixolydisch en tijdens de Ie trap is de toonsoort G majeur, oftwel G ionish; de 1e modus van zichzelf. Echter deze drie modi van G bestaan natuurljik, zoals alle modi van G, uit dezelfde noten als G.
In de afbeelding heb alleen de ligging van dorisch in beeld te gebracht, gebouwd rond de akkoordgreep van de IIe trap, omdat dorisch in deze ligging zich makkelijk laat herleiden tot een 'bluesbox' (=minor pentatonic scale) met 2 toegevoegde noten.
Je ziet hoe de greep van de IIe trap en het patroon vande 2e modus (dorisch) samen eignelijk één patroon vormen. Op diezelfde manier loont het om zo aan elke akkoordgreep die je kent het bijbehorende scale-patroon te koppelen in dezelfde positie. Dus Ie trap (Maj7) - > Ie modus (Ionish/majeur)), IIe trap (m7) -> 2e modus (dorisch), etc etc. Echter ik heb nu alleen de dorische 'box'-ligging uitgelicht om mee te beginnen.
Plaatje 2 - IIadd11 V-alt Iadd13
Hier heb ik in beeld gebracht dezelfde II V I alleen dan met een gealtereerd Ve trap akkoord, in dit geval het 'hendrix akkoord', oftwel een dominant septiem akkoord met de gealtereerde toevoeging b10. Aangezien we hier de drie-stemmige standaard stemvoering van grondtoon, terts, septiem met één noot (de b10) hebben uitgebreid op de Ve trap, heb ik de IIe en Ie trap ook uitgebreid met een mooie toevoeging. De tweede trap heeft een 11 gekregen als vierde stem, en de eerste trap een 13. Merk op dat de toevoegingsnoten van de drie akkoorden alle drie op de B snaar liggen. Bij deze ligging is dat normaal de snaar waarop we als vierde noot de kwint spelen, echter bij het spelen van jazzakoorden vermijden we de kwint doorgaans, en daarom heb ik voor toevoegingen 11 en 13 gekozen.
Merk ook op dat je een akkoordbeweging (als deze mooi geharmoniseerd is), kunt opvatten als een vierstemmige melodie, waarbij elke snaar één van de vier stemmen is. In je improvisatie kun je uit mooie stemvoeringen dus inspiratie putten door de noten van één van de vier snaren los te spelen in je improvisatie of deze daarin te verwerken. Met name die melodie op de B-snaar, die alle spannende toevoegingen in zich heeft geeft een goed effect. Echter op de D en de G snaar zie je gebeuren wat we eerder al gezien hebben in mijn topic over kwintval: de 3 lost mooi op naar de 7 van het volgende akkoord en de 7 lost juist mooi op naar de 3 van het volgende akkoord.
Plaatje 3 - IIadd11 tv-Vadd13 Iadd13
Ok. Nog wat leuks: de tritonus verwante dominant. Ookwel afgekort tot "t.v.-V" of simpelweg "tv5". Een ingewikkelde naam echter het betekent simpelweg dat je in plaats van een gewoon dominant akkoord, zoals je dat normaal op de Ve trap van een toonsoort vindt, een dominant akkoord speelt dat op de afstand van een tritonus verwijderd ligt van dit akkoord. Ter herinnering, tritonus is het interval dat ookwel als overmatige kwart of verminderde kwint wordt aangeduid, dus het het interval van 6 vakjes. Dit interval deelt het octaaf precies in tweeen dus of je nou een tritonus omhoog gaat, of omlaag, je komt op dezelfde noot uit. Uitgaande van toonsoort G, is de normale Ve trap zoals gezegd een D7, en het dominantakoord wat een tritonus verwijderd ligt van de D7 is dus een Ab7).
Zoals je kunt zien heb ik in het plaatje is een Ab7add13 akkoord in feite een D7b10 met een Ab als basnoot. Je ziet dus het tv5 akkoord Ab7 zeer verwant is met een gealtereerd Ve trapakkoord, en het kan ook op dezelfde manier omspeelt worden in je solo, namelijk met behulp van bijvoorbeeld de gealtereerde ladder (aan deze ladder zal ik later nog een speciaal topic wijden).
Het typische en mooie aan een II tv5 I progressie is de chromatisch dalende baslijn - > A, Ab, G.
To be continued!!!
Labels: Akkoorden, chords scales, gealtereerd, gealtereerde toonladder, II V I, tritonus verwante dominant, tv5
gepost door karzd op
4:29 a.m.
0 reacties:
Een reactie posten
Aanmelden bij Reacties posten [Atom]
<< Homepage